به گزارش تابناک مازندران، اگر جنگلهای هیرکانی را بین استانهای شمالی ایران ( گیلان ، مازندران ، گلستان ) تقسیم کنیم سهم استان گیلان { 26% } سهم استان مازندران { 53% } و سهم استان گلستان { 21% } میباشد .
نکته حائز اهمیت در ارتباط با جنگلهای هیرکانی این است که این جنگلها سالانه { 2 } میلیارد متر مکعب آب حاصل از بارش ( باران ، برف ) را جذب سفره های آب زیرزمینی میکنند و جالب اینکه هر منطقه ای از استانهای مذکور جنگلهای هیرکانی منحصر بفرد خودشان را دارند و این مهم بر اهمیت و زیبایی صد چندان آن افزوده است جنگلهای گیلان دارای آب و هوای محلی ( میکرو کلیما ) معتدل مرطوب بوده و تغییرات شدید آب و هوایی را کنترل میکنند .
البته ناگفته نماند جنگل هر فصل مختصات اجرایی خود را دارد در اکوسیستم جنگلی با هر گونه توالی چه مثبت و پیش رونده و چه ثابت در هر فصل میتوان وارد جنگل شد و بسته به زمان اقدامات احیایی یا حفاظتی مناسبی را انجام داد بنابراین هیچگاه کار جنگلداری تعطیل بردار نیست :
1 ) : پاییز : ( بذرکاری ) .
2 ) : اواخر زمستان : ( نهالکاری ) .
3 ) : بهار و تابستان : ( مراقبت و نگهداری ) و بدین‌گونه جنگل و جنگلداری همیشه پویا و دینامیک هستند .
جنگلها ( پهن برگ ) و ( همگن با اقلیم ) بقدری حائز اهمیت و مهم هستند که در عرض یکساعت در زمین جنگل پهن برگ { 8/4 } لیتر و در زمین کشاورزی { 1/29 } لیتر و در محیط خارج از جنگل { 0/22 } لیتر آب وارد خاک میشود یعنی خاصیت نفوذ پذیری خاک جنگلهای پهن برگ { 40 } برابر بیشتر از خاک غیر جنگلی میباشد و این جنگلها موجب :
1 ) : سبب پایدار نمودن یک اکوسیستم مطلوب در محل خواهند شد .
2 ) : با ایجاد پوشش سبز گیاهی سبب جلوگیری از بروز سیلابهای ناگهانی خواهند شد .
3 ) : موجبات ( رشد ، افزایش و توسعه ) چرخه پایدار تنوع زیستی میشوند .
4 ) : جنگلها موجب ازدیاد ( آبهای سطحی ، چشمه ساران و آبهای زیرزمینی ) میشوند .
5 ) : به اشتغال پایدار و امنیت پایدار غذایی کمک میکنند .
بر اساس نظر ( FAO ) کشورهایی که کمتر از { 10% } وسعت کشورشان جنگل باشد جزو کشورهای فقیر محسوب میشوند و پوشش جنگلی ایران کمتر از { 2% } است .
برای نفوذ { 1 } لیتر آب در اراضی جنگلی پهن برگ { 7 } دقیقه و { 40 } ثانیه و در اراضی کشاورزی { 46 } دقیقه و { 46 } ثانیه و در محیط خارج از جنگل { 4 } ساعت و { 26 } دقیقه و { 40 } ثانیه وقت لازم است .
طبق اعلام نظر سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد ( FAO ) ایران در بین { 56 } کشور دارای جنگل در جهان مقام { 45 } را دارد و سالانه { 63/000 } هکتار از جنگلهای هیرکانی و بلوط ناحیه زاگرسی ایران نابود میشود و بر اساس اظهار نظر ( FAO ) ایران یکی از { 70 } کشور در حال توسعه در دنیاست که پوشش جنگلی بسیار کمی دارد و این پوشش جنگلی اندک با سرعت بسیار زیادی به نسبت دیگر مناطق جنگلی دنیا در حال نابودی است .
لازم بذکر است که قدمت جنگلهای هیرکانی به دوره سوم زمین شناسی باز میگردد که بیش از { 40,000,000 } میلیون سال از عمر آن میگذرد که در طی { 40 } سال اخیر { 50% } آن تاکنون منقرض شده و تنها از { 10% } آن حفاظت میشود علیرغم ( تغییر اقلیم ، آتش سوزی ، قطع درختان و برداشت های بی رویه ، قاچاق چوب ) و مواردی که باعث تخریب آن شده همچنان این جنگلها دارای پتانسیل بسیار بالایی است .
درختان کهنسال و دیرزیست در ناحیه هیرکانی نشان دهنده تنوع زیستی فوق العاده بالای آن است که به نوعی دوره های مختلف و سخت اعم از سرما ، گرما ، خشکی و انواع استرس های محیطی را طی { 700 } تا { 1000 } سال تحمل کرده اند اما همچنان استقامت دارند .
در حال حاضر این جنگلها زیست بوم { 296 } گونه پرنده و { 98 } گونه پستاندار هستند و همچنین { 150 } گیاه بومی ، درختی و بوته ای در آن ثبت شده اند اما شاهد هستیم که دولتها نسبت به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست یک نگاه ( تزئینی و ویترینی ) دارند .
ما برای حفظ بقای خود ناچاریم از این ثروت نادر حفاظت کنیم قبل از هر چیز باید به اطلاعات خود بیفزاییم درختان و جانوران موجود در آن را بشناسیم و اهمیت و قیمت آن را درک کنیم و به دیگران نیز آموزش دهیم همزمان با مطالبه گری از دولت و برخورد با سودجویان و افراد روانی که به ثروت ما دست درازی میکنند با ( روش نگهداری ، حفاظت ، تکثیر ، قلمه ، و نهال این درختان راش ، بلوط ، توسکا ، نارون ، زبان گنجشک ، شمشاد و . . . ) غیره آشنا شویم و به کودکانمان نیز بیاموزیم .
حمید رضا رمضانی ( کارشناس ارشد آب ،،، دماوند ) .
تاریخ { 1401/9/18 } .