بررسي علت سوانح رانندگي نشان ميدهد كه 8/30 درصد تصادفات به دليل عدم توجه به جلو (عدم رعايت فاصله با اتومبيل جلويي)، 2/25 درصد انحراف به چپ، 6/22 درصد سرعت غيرمجاز، 9 درصد عدم توانايي كنترل وسيله، 6/5 درصد عدم رعايت حق تقدم و 8/6 درصد ساير موارد است. آمار جامع تلفات رانندگي در سراسر كشور نشان ميدهد كه شهر تهران با 786 نفر كشته و شهرستان تفرش با يك نفر كشته در تلفات رانندگي درون و برون شهري در سال 1393 ركوردداران بيشترين و كمترين تلفات هستند.
آمار تلفات حوادث جادهاي و جايگاه ايران
تلفات جادهاي يكي از معضلات اجتماعي كشور است كه هر روزه با زندگي مردم و حتي مسئولان در ارتباط است. خطر تصادف و مرگ در جادههاي كشور با مردم است. كارشناسان سه عامل توليد خودروهاي با ايمني پايين، خطرآفرين بودن جادههاي كشور و همچنين پايين بودن سطح فرهنگ رانندگي را از علل تصادفات مرگبار عنوان ميكنند.
بر اساس گزارش سال 2008 سازمان جهاني بهداشت، 23 هزار نفر (همين سال) در ايران به علت تصادفات جادهاي جان خود را از دست دادند. متاسفانه اين ميزان كشته جادهاي در ايران حاكي از اين است كه كشورمان رتبه نخست سرانه قربانيان تصادفات جهاني را به خود اختصاص داده است. ايران در حالي رتبه ياد شده را كسب كرده است كه به گفته رئيس پليس راهور ناجا 70 درصد تلفات ترافيكي در كشور در جادهها اتفاق ميافتد! رضا ميهماندار، اظهار ميدارد: در اتحاديه اروپا به دليل آنكه «راه»، از استاندارد بالا و وسيله نقليه نيز از ايمني بالايي برخوردار است، از هر يكصد نفر آسيب ديده، دو نفر فوت ميكنند اما در كشور ما در سال گذشته از هر يكصد نفر آسيب ديده، 15 نفر، فوت كردند.
قانونگريزي و افزايش تصادفات
مشاور اجتماعي وزير راه و شهرسازي درباره دلايل بالا بودن تلفات جادهاي در ايران در مقايسه با استاندارد جهاني به «آرمان» ميگويد: سه عامل در هر تصادف و تلفات رانندگي دخيل است: ايمني جاده، خودرو و رفتار رانندگان. سعيد معيدفر ادامه ميدهد: استانداردسازي وسايل نقليه هنوز با وجود واردات خودروهاي جديد جهاني وضعيت نامطلوبي دارد و در بسياري از موارد مستهلك بودن خودرو عامل تصادف است، علاوه بر اين جادهها هم در كشور ما استاندارد لازم را ندارند و بودجه هم كفاف استانداردسازي همه راههاي موجود را نميدهد و بايد براي اين موضوع اولويتگذاري شود.
او عنوان ميكند: اما عامل سوم يعني رفتار رانندگي و رعايت قوانين و مقررات بيش از دو عامل قبلي اهميت داشته و درصد بالايي از تلفات به دليل همين عامل انساني است. معيدفر ميافزايد: رفتار رانندگي همه ما اشكال دارد و اين فقط شامل رانندگان نيست بلكه عابران پياده هم با رعايت نكردن قانون در موارد زيادي براي خود و بقيه خطرآفرين ميشوند. معيدفر معتقد است: دليل قانونگريزي به نوع فرهنگ و آموزش برمیگردد. متاسفانه برخی منافع فردي را بر منافع جمعي ترجيح ميدهند و در مقابل ديگران كمتر احساس مسئوليت ميكنند. اگر قراراست تلفات جادهاي كم شود بايد بر فرهنگ و باورهاي مردم كار كرد.
عدم امكان استانداردسازي همه جادهها
جادههاي كشور تا رسيدن به استاندارهاي جهاني راه بسيار دشواري را در پيش دارد. نگاهي به استانهاي كشور نشان ميدهد كه استانهاي اصفهان و خراسان جنوبي از جمله استانهاي پرحادثه و خطرناك هستند. اهميت ناهموار بودن اين جادهها بهاندازهاي است كه حدودا ماهي يكبار، يكي از دستاندركاران حوزه راه و جادهسازي درباره ناهموار بودن اين جادهها و اينكه نياز بسيار زيادي به تعمير و بهسازي اين جادهها ميشود را گوشزد ميكنند. به گفته حسين ميرشفيع، استاندارد جهاني جادهها نسبت به همواري راهها 2. 2 متر در هر كيلومتر است و اين مساله در ايران معمولا بيشتر از حد استاندارد به حساب ميآيد. طبق اعلام ميرشفيع كه قرار است شاخص استانداردسازي جادهها توسط پيمانكاران در سال 94 اجباري شود.
بيشترين تلفات حوادث رانندگي در شهريور
تلفات جادهاي در تابستان و زمانهايي كه به واسطه بهتر شدن هوا و تعطيلات افراد تمايل بيشتري به سفر دارند، بيشتر ميشود. هر ساله در زمانهايي مانند تعطيلات عيد نوروز و ماه تابستان به ويژه شهريور ماه آمار تلفات جادهاي به رقمي بالاتر از حد مجاز ميرسد. روز گذشته نيز سازمان پزشكي قانوني كشور اعلام كرد: بيشترين تلفات حوادث رانندگي مربوط به شهريورماه است. بررسيهاي صورت گرفته در حوادث رانندگي پنج سال گذشته (1389 تا 1393) نشان ميدهد كه بيشترين آمار تلفات حوادث رانندگي در آخرين ماه تابستان و در زمان اوج سفرهاي تابستاني اتفاق افتاده به نحوي كه مطابق آمارهاي موجود 11 درصد از كل تلفات حوادث رانندگي پنج سال گذشته تنها مربوط به شهريورماه است. به نقل از اداره كل روابط عمومي و امور بينالملل سازمان پزشكي قانوني كشور، طي سالهاي 1389 تا 1393، 97 هزار و 272 نفر در حوادث رانندگي جان خود را از دست دادند كه از اين تعداد 10 هزار و 706 نفر تنها در ماه شهريور جان باختهاند.
از رانندگي در ساعات خستگي بپرهيزید
معاون عمليات پليس راهنمايي و رانندگي كشور در زمينه افزايش تصادفات منجر به جرح يا فوت در شهريور به «آرمان» ميگويد: در زمينه عوامل خسارات و تلفات جادهاي بايد گفت، مهمترين عامل، عامل انساني و رعايت نكردن قوانين و مقررات است. عليرضا جهانگيري معتقد است: داشتن هدف براي سفر و مشخص كردن مقصد مهمترين عامل در كاهش تلفات رانندگي است. بسياري از رانندگان، تازه زماني كه وارد جاده ميشوند ميخواهند مسير را پيدا كنند و همين باعث توقف در مسيرهاي پرخطر و ايجاد ناامني ميشود. بهتر است مقصد و مسير هر خودرو قبل از حركت مشخص باشد. جهانگيري با اشاره به اينكه شرايط روحي و جسمي رانندگان در سفر اهميت زيادي دارد، ميگويد: رانندهاي كه خسته است و اضطراب و استرس دارد و احتمالا در جاده با تراكم سفرها مواجه ميشود و در ترافيك ميماند سعي ميكند همه اين خستگيها و ترافيك را پس از بازشدن راه با سرعت غيرمجاز جبران كند و همين موجب اتفاقات ناخوشايندي ميشود. معاون عمليات پليس راهنمايي و رانندگي به رانندگاني كه در فصل شهريورماه قصد مسافرت دارند توصيه كرد: حتيالامكان در زمانهايي كه ترافيك و تردد كمتر است و در ساعاتي كه نشاط و سرزندگي به نهايت خود ميرسد، مانند اواسط روز اقدام به رانندگي كرده و از سفر در شب و ساعات خستگي حتيالامكان بپرهيزند.
منبع: روزنامه آرمان