هر چند استان یزد طي سالهاي متمادي از شاخصهای کشور به لحاظ نرخ پايين بیکاری بود ولي در سالهاي اخير شاهد افزايش اين نرخ بودهايم و مسئولان استان در تلاش هستند با اهتمام به ظرفيتهاي اشتغالزایی در اين خصوص برنامهریزی مناسبي داشته باشند.
البته برخي كارشناسان معتقد هستند كه تنها با پشتوانه برنامهریزی نمیتوان موانع اشتغال در استان را برطرف کرد بلکه باید زیرساختهای ایجاد اشتغال در تمام حوزههای نیز فراهم شود.
لزوم بنا نهادن استراتژیهای استان بر پايه فرهنگ
«محمدحسین ریاحی» مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد با اشاره به رشد یک تا 2.5 درصدی نرخ بیکاری در سه ماهه اول استان، اظهار میکند: هر چند مقایسه آمار فصلی و سالیانه منطقی نیست و یکی از دلایل افزایش این نرخ در استان ناشی از همین قیاس است.
وي با بيان اين كه دلایل متعددی زمینهساز افزايش نرخ بيكاري استان هستند، یکی از آنها را بالا بودن سطح تحصیلات متقاضیان بازار کار ميخواند و اضافه ميكند: تمایل جمعیت غیرفعال اقتصادی به فعالیت متناسب با سطح تحصيلات خود با افزایش نرخ بیکاری استان ارتباط مستقیمي دارد.
این مسئول در مورد راهکارهای مقابله با بیکاری در استان نيز تصریح ميكند: بنا نهادن استراتژیهای استان بر پايه فرهنگ به جای صنعت، يکی از این راهکارهاست.
وی راهکار دیگر كاهش نرخ بيكاري در استان را پتانسل ذاتی آن در حوزه گردشگری ميداند و عنوان ميكند: خوشبختانه جایگاه مطلوب گردشگري و رتبه خوب صنایع دستی یزد در دنیا عاملی است که میتواند منجر به اشتغالزايي مناسبي در استان شود .
ریاحی همچنين به ظرفيتهاي گردشگري سلامت استان اشاره ميكند و ميگويد: استان یزد در بخش خدمات بهداشتي و درماني نيز دارای پزشکان کارآمدی است و چنانچه تکنولوژیهای منتهی به این مشاغل هر چه سریعتر وارد استان شود، میتواند چالشهاي اشتغال در اين حوزه را مدیریت کرد .
وی روی آوردن به مشاغل دانش بنیان را يكي ديگر از اين راهكارها برميشمارد و تصریح ميكند: ایجاد صنایع هايتک، دانشبنیان و کمآبخواه میتواند منجر به افزایش اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در استان شود كه باید مورد توجه قرار گیرد .
ضرورت توسعه بازارهاي ملي و بينالمللي صنايع دستي
«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگ، صنایع دستی و گردشگری استان يزد با اشاره به این که یکی از پتانسیلهای استان در صنعت گردشگری، صنایع دستی است، ميگويد: هر چند استان یزد در زمینه صنایع دستی، غنی است اما در زمینه برخورداری از بازار مناسب اين حوزه دچار ضعف است.
وي اضافه ميكند: باید برای ایجاد بازار مناسب صنايع دستي در سطح کشور و حتی بینالمللي اقدام شود چرا که با برخورداری از بازار مناسب میتوان شاهد رونق تولید و افزایش اشتغال در این زمینه بود .
«محمدرضا دهقانی مهرجردی» معاون صنايع دستي اداره کل میراث فرهنگی استان با اشاره به بیش از يكهزار و 500 فعال در حوزههای مختلف صنایع دستی استان به ویژه نساجی سنتي و طلاسازی، اظهار ميكند: خوشبختانه تسهيلات مناسبي براي اشتغالزایی در بخش صنایعدستی اختصاص يافته و براي متقاضيان فعاليت در اين بخش نيز دورههای آموزشی کوتاه مدت و آکادمیک بسیار موثر واقع شده است .
این مسئول برگزاری نمایشگاه های ملي و بینالمللي را در راستاي ایجاد بازار مناسب برای صنایع دستی ذكر ميكند و ميگويد: خوشبختانه استان یزد در این زمینه پیشرو بوده و با استقبال بسیار مناسبی نيز روبرو شده است .
وی با اشاره به اختلال در حوزه صادرات صنایع دستی یزد، بیان ميكند: هر چند به دلیل مشکلات اقتصادی موجود در کشور این امکان از یزد سلب شده و هزینههای زیادی را براي صادرات محصولات متحمل ميشويم اما در این مورد در حال رایزنی هستيم و امیدواريم که بتوانیم دامنه بازار صنایع دستی استان را به دیگر کشورها هم بسط دهیم .
ايجاد اشتغال پايدار با توسعه صنايع دانشبنيان
معاون صنایع دستی استان، با اشاره به این که یزد یکی از استانهای پیشرو در تولید و به روز کردن تجهیزات و دستگاه های حوزه صنایعدستی است، بیان میکند: استان یزد با بكارگیری نیروهای متخصص، دانشگاهی و همچنین شرکتهای دانشبنیان در این امر به تولیدات بسیار خوبی دست یافته و یکی از تامینکنندگان تجهیزات صنایع دستی کشور محسوب میشود .
وی اضافه ميكند: علاوه بر آن نیز بزرگترین فروشگاه آنلاین صنایع دستی کشور متعلق به یزد است که در حال حاضر وارد تبادلات بینالمللی شده است .
«داریوش پورسراجیان» مدیر عامل پارک علم و فناوری استان یزد با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای ایجاد اشتغال پایدار، ميگويد: در حال حاضر يكهزار و 757 نفر در قالب چهار مرکز رشد دانشبنیان در استان مشغول به فعالیت هستند .
وي تصریح ميكند: 738 نفر از مجموع فعالان شاغل در حوزه شركتهاي دانشبنیان استان مربوط به حوزه فناوریاطلاعات، 207 نفر در حوزه علوم انسانی، 178 نفر درحوزه شهرستانی و مابقی در حوزه بیوتكنولوژي فعال هستند.
ظرفیتهای مغفولمانده در حوزه گردشگری سلامت
«علی دلشاد» عضو هیات علمی دانشگاه یزد هم به ظرفيتهاي درماني يزد و نقش آنها در اشتغالزايي براي استان اشاره و در اين باره تصريح ميكند: شهرهای بزرگی مانند تهران، مشهد، شیراز، یزد، سنندج و ارومیه به دلیل تخصص و امکانات پزشکی، علاوه بر مسافران داخلی متقاضی درمان، میزبان مسافران و متقاضیان خدمات درمانی از کشورهای مختلف اروپايي و آسيايي نیز هستند .
وی در مورد یزد به عنوان یکی از قطبهای پزشکی کشور، عنوان ميكند: یزد دارای ظرفیتهای بالایی در حوزه گردشگری سلامت است چرا که دارای نیروهای متخصص توانمند و بیمارستانهای مجهز پزشکی است لذا در صورت برنامهریزی و اجرای صحیح میتواند به عنوان یکی از قطبهای عمده سلامت کشور و حتی جهان مطرح شود.
دلشاد با انتقاد از مغفول ماندن توانمندیها و منابع بسیار استان در حوزه گردشگري سلامت، اظهار ميكند: مجموعه روستاهای ییلاقی اطراف شیرکوه یکی از منابع مهم جهت تامین فضای مناسب برای دوران پس از درمان گردشگران غیرایرانی و غیریزدی متقاضی خدمات درمانی است.
وی در مورد زیرساختهای موجود در استان بیان ميكند: یزد علیرغم برخورداری از زیرساختهایی مانند فرودگاه بینالمللی، قرارگیری در مسیر ترانزیتی شمال به جنوب، وجود خطوط ریلی و پایانههای مسافربری درون شهری و برون شهری، سیستمهای مناسب انرژی و آبرسانی، دفع مواد زائد و خدمات بهداشتی مطلوب، از نظر نرمافزاری در حوزه گردشگری سلامت ضعیف عمل کرده است.
این مسئول در مورد ضعفهای گردشگری سلامت در استان یزد بیان میکند: برخی از شهرهای کشور مانند مشهد و تهران اقداماتی در حوزه تاسیس هتلبیمارستان انجام دادهاند به طوری که هم زمان علاوه بر ارائه خدمات مهماننوازی، خدمات پزشکی را نیز ارائه میدهند ولی در یزد، بیماران پس از درمان رها میشوند و توجهی به دوران نقاهت و حتی دوران پس از نقاهت آنها نمیشود.
وی ادامه ميدهد: این مسئله در صورت پرداختن به آن میتواند به افزایش هزینه مسافران و گردشگران و ایجاد چرخه و گردش اقتصادی بیشتر در استان یزد نیز منجر شود .
وی به ضعفهای موجود در حوزه خدمات پاراکلینیکال و حتی کلینیکال نیز اشاره میکند و می گوید: بیمار پس از دوره درمان رها میشود و به پیگیریهای بعد از درمان، وضعیت همراهان و چکاپ او بیاعتنایی میشود در صورتی که مدنظر قرار دادن تمامی این موارد، موجب افزایش میزان هزینه گردشگران و در نهایت بالا رفتن درآمدهای گردشگری سلامت و علاوه بر اینها ایجاد اشتغال بیشتر خواهد شد.
دلشاد اعطای ویزاهای الکترونیک و تسهیل صدور ویزا برای بیماران و متقاضیان خدمات گردشگری سلامت را منجر به افزایش ورود گردشگران سلامت به کشور و استان میداند و تاکید میکند: این قبیل خدمات علاوه بر مهیا بودن کلیه خدمات و تسهیلات برای این نوع گردشگران، در بهبود تجربه گردشگری آنها نیز نقش مهمی ایفا میکند.