کورن هاوزن ، در تحلیل چرائی شکست جمهوری وایمار و به قدرت رسیدن هیتلر به تحلیلی جامعه شناختی دست می زند. خلاصه بیان او چنین است که اگر در جامعه ای واسطه های مستحکمی (مانند احزاب و نهادهای مدنی ) بین مردم و حاکمیت وجود نداشته باشد ، و فاصله بین این دو قشر به صورت یک شکاف در آید آنگاه بسیاری از افراد جامعه به صورت اتم های سرخود در جامعه حاضر خواهند بود.
تطبیق این نظریه به وقایع این روزهای کشور شاید مجال بیشتر و فراخ تری بطلبد اما با یک نگاه فراگیر می توان چند مورد از فکت های سیاسی که این روزها شاهد آن هستیم را مورد بررسی قرار دهیم.
1-شعار بسیاری از تظاهرات به سوی نفی هر دو جناح اصلی و رسمی قدرت در کشور ، سوق پیدا کرده است. گمان مینک کلمه مسیحای تکرار هم کارکد خود را از دست داده باشد چه اینکه با اعلام نظر مخالف اصلاح طلبان با ادامه تظاهرات ، هنوز هم بسیاری از شهرهای کوچک شاهد نا آرامی است .
2-مشروعیت تداوم نظم در جامعه در رضایت نسبی طرفین ماجراست . هم حاکمیت و هم مردم ، در نقطه ای سر به سر می شوند و توافق میکنند ، نظم به نفع هردو آنها است .
در شرایط فعلی ، به نظر می رسد ، بسیاری از تظاهرات کنندگان ، به دلیل همان اتمی شدن ، قادر به تصمیم گیری در مورد شرایط مطلوب خود نیستند .آنها دقیقا نمی دانند چه میخواهند . این (چه میخواهند) در اغلب انقلاب ها و جنبش های کلاسیک و اسم رسم دار وجود دارد . این نکته موید اتمایز بودن آنهاست . آنها خود راس تظاهرات می کنند.
3-هرچند بیگانگان همیشه تلاش کرده اند هزینه هایی برای کشور ایران تحمیل کنند اما اینکه تجمع مردم مشهد در مقابل شهرداری در 7 دی ساعت 5 عصر (طبق قرار قبلی) را سخن به حق مردم و ادامه تجمع و تند شدن شعارها را کار اجنبی و نفوذی ها بدانیم ، گرهی از کار نخواهد گشود.
نتیجه اینکه ، راه حل کوتاه مدت این وقایع صرفا خویشتن داری حکومت است اما برای درمان طولانی مدت ، راهی جز تقویت نهادهای واسط بین مردم یعنی ان جی او ها و یا احزاب و نهادهای مدنی وجود ندارد.
به قول گیدنز راه سوم باید انتخاب گردد
غلامرضا منصوری