با وجود اینکه رسانههای نزدیک به اصلاحطلبان موفقیت نسبی در انتخابات را جشن گرفتهاند، تعدادی از فعالین قدیمی اصلاحطلب، نسبت به بخش قابل ملاحظهای از منتخبین خود بویژه آنهایی که در تهران انتخاب شدند ایرادات جدیای را وارد میدانند.
مرحله اول انتخابات مجلس دهم در تاریخ هفت اسفند سال گذشته با تعیین تکلیف اکثر کرسی های مجلس به پایان رسید. پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج، بازار تحلیل ها در مورد مدل رایدهی مردم و نیز ترکیب مجلس داغ بود، چرا که در برخی شهرها ائتلاف دولتی ها و اصلاحات نتیجه داده بود و پس از سالها، تعدادی از نمایندگان نزدیک به جریان اصلاحات در میان منتخبین مردم وارد مجلس شدند.
در این بین و با وجود اینکه رسانههای نزدیک به این جریان سیاسی موفقیت نسبی در انتخابات را جشن گرفته بودند، تعدادی از اصلاحطلبان، نسبت به بخش قابل ملاحظهای از منتخبین خود بویژه آنهایی که در تهران انتخاب شدند ایرادات جدیای را وارد کردند.
برخی از فعالین سیاسی اصلاحطلب، با تحلیل آراء مردمی، اکثریت رای به اصلاحطلبان در هفت اسفند را نوعی رای سلبی عنوان کردند و ابراز داشتند که این رایآوری به خاطر وجود شاخص های مثبت در کاندیداهایشان نبوده و علت را باید در "نه گفتن" مردم به جریان رقیب جستجو کرد. در این خصوص محمدرضا تاجیک رئیس مرکز پژوهشهای استراتژیک ریاست جمهوری دولت اصلاحات اخیر بیان میدارد:" مردم بیشتر میخواستند چیزی حادث نشود. هفتم اسفند رخدادی بود که بیش از اینکه بخواهد چیزی حادث شود، میخواست چیزی حادث نشود... مردم در این صحنه از یکسو تعدادی سرباز گمنام را بر ژنرالهای جریان رقیب ترجیح دادند و با این رفتار هوشمندانه خواستند نشان دهند که با سرباز میشود به مصاف گروهی رفت که بهجای یک وزیر چند وزیر دارد اما در این مصاف میتوان پیروز بیرون آمد."( متن کامل این گفتگو را در اینجا ببینید)
همچنین محمد علی مشفق در فعالین اصلاح طلب و معاون وزیر کشور در دوران اصلاحات در یادداشتی با عنوان اصلاح طلبان و مجلس دهم در روزنامه آرمان می نویسد:"مردم ایران با رفتاری دموکراتیک و البته در یک فضای آرام و بدون کمترین تنش، با وجود برخی محدودیتها، توانستند با تکیه بر صندوقهای رای و با رای آگاهانه خود، حضوری پرشکوه داشته باشند و با رایشان نشان دهند که موافق ادامه کار برخی نمایندگان تندرو در مجلس دهم نیستند. لذا با این رای پرمعنا و عمیق و تا حدودی سلبی، تصمیم گرفتند به این جریان «نه» بگویند. هر چند این رای معنادار همه جریانهای سیاسی را شوکه کرد. بهطوری که هیچ کس باورش نمیشد که مردم شهری مثل تهران، حتی با کمترین شناخت، تنها به لیست اصلاحطلبان رای دهند و اصولگرایان را بهطور کامل حذف کنند."(متن کامل این یادداشت را در اینجا ببینید)
باید گفت مهم ترین عیبی که اصلاح طلبان به منتخبین اصلاح طلب مجلس دهم وارد می دانند بی تجربه بودن و ضعف سابقه اجرایی و سیاسی آنهاست و این مشکل به حدی جدی است که اصلاح طلبان ضرورت تغذیه فکری و هدایت اصلاح طلبان مجلس دهم را گوشزد می نمایند و در همین رابطه سعید حجاریان، تئورسین جریان اصلاحات، ایده پارلمان در سایه را مطرح می کند. همچنین فرامرز علیرضایی در یادداشتی با عنوان شش نکته در مورد انتخابات هفتم اسفند و مجلس دهم شورای اسلامی در پارسینه می نویسد :"مجلس دهم، مجلسی با توان کارشناسی و تجربه پایین است و بخصوص بخش بزرگی از نمایندگان اصلاحطلب آن احتیاج به تغذیه فکری, استراتژیک، و کارشناسی دارند. فعالان مدنی و اصلاحطلبان نباید نمایندگان را به خود واگذارند. با ایفای نقشی فعال برای مشاوره و مطالبه از نمایندگان اصلاحطلب مجلس، میتوان قدمهای استوارتر و پایدارتری برای توسعه ایران، برداشت" (متن کامل این گفتگو را در اینجا بخوانید)
از سوی دیگر جعفر محمدی مدیر مسئول یکی از رسانههای اصلاح طلب در یادداشتی با عنوان مجلس دهم و خطری که برند اصلاح و اعتدال را تهدید می کند در " عصر ایران" میگوید "... این نگرانی جدی - و بسیار جدی - وجود دارد که تازه واردهای تیم امید، که به اعتبار بزرگان اصلاح و اعتدال وارد مجلس می شوند، نتوانند در حد و اندازه های این جریان ظاهر شوند و در بازی اصلی 4 ساله که بعد از ورودشان به مجلس در خرداد ماه آغاز می شود، خوب ظاهر نشوند و امید را به ناامیدی تبدیل کنند... به جز معدودی از اعضای تیم برنده، بقیه در سطح ملی کارنامه شناخته شده ای ندارند ...از این رو ، انتظار می رود بزرگان اصلاح و اعتدال، برای حفاظت از برندی که با هزار خون دل مردم به دست آمده است، کار خود را در تشکیل مجلس دهم، تمام شده نپندارند و دو کار حیاتی را در دستور کار خود قرار دهند:
- برگزاری جلسات تخصصی با چهره های جدید و کم تجربه برای انتقال تجربیات و ارائه آموزش های لازم به آنها قبل از آغاز مجلس و نیز در بازه های زمانی منظم در طول مجلس
-ایجاد تشکیلات منسجم برای هماهنگی نمایندگان جریان اطلاح و اعتدال در مجلس" (متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید)
همراه با دیگر اصلاح طلبان، اکبر اعلمی نماینده اصلاحطلب مجلس ششم و هفتم، بعضی اصلاح طلبان راه یافته به مجلس دهم را، فرصت طلب و منفعت طلب معرفی می کند. اعلمی ضمن برشمردن اختلاف آرا متعدد خود با شماری از چهره های اصولگرا مثل مصباحی مقدم، توکلی و کوثری در کانال تلگرامی اش می نویسد:" با این وصف حضور امثال آنها را(مصباحی مقدم، توکلی و...) در مجلس در کنار اصلاحطلبان و تحولخواهان واقعی لازم میدانم و بر این باورم که هر یک از آنها به ۱۰ نفر از افراد بیریشه و ابنالوقتی که در هر دوره به اقتضای شرایط زمانی تغییر موضع داده و متأسفانه حتی بعضاً از طریق لیست موسوم به امید به مجلس هم راهیافتهاند شرف دارند و به حال کشور و مردم مفیدترند" (متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید)
از سوی دیگر بعضی اصلاح طلبان، شرط ورود به لیست اصلاح طلبی و اعتدال را پرداخت پول، رابطه خویشاوندی و دوستی عنوان کرده اند که این موضوع می تواند در تحلیل چرایی ورود عناصر ضعیف به لیست اصلاح طلبی راهگشا باشد در همین خصوص محمد زارع فومنی دبیر جبهه مردمی اصلاحات بیان می دارد:" شنیده شده که حتی برای حضور اصلاحطلبان در لیست باید مبلغی نیز پرداخت شود و برای این موضوع چندین نفر تصمیمگیرنده هستند... اکثر کاندیداهای اصلاحطلب خارج از لیست هستند و عدهای با باندبازی قصد ورود نزدیکان خود را به لیست دارند و بنده معتقدم در لیست اصلاحطلبان به هیچوجه شایستهسالاری صورت نگرفته است. "
با این صوف و با شروع شدن تبلیغات دور دوم انتخابات مجلس دهم برای تعیین تکلیف 69 کرسی باقی مانده مجلس؛ این سوال می تواند مطرح باشد که چرا اصلاح طلبان نمایندگان ضعیف و ناکارآمد را درخور ملت بزرگ ایران می دانند؟!
محمد حسین احمد پور