به گزارش تابناک مازندران، "الزی" نوعی سبزی وحشی و خودرو که در رشته کوه البرز و فقط در فصل بهار می‌روید و سرشار از کلسیم و انواع ویتامین‌های نافع بدن و از گونههای سیر و به اصطلاح نوعی سیرکوهی است.
با نام‌‌های سیرک زنگوله‌ای، الزی، الزو، پیاز خرس، سیر جنگلی و سیر خرس نیز از آن یاد می‌شود.
الزی بسیار ملایم‌تر و شیرین‌‌تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد و بوی آن شبیه پیاز است.
این گیاه مغذی در روستاهای مازندران به این گیاه اَلزی (al-zi) می‌گویند.
الزی جز فصل بهار، در فصل زمستان هم در جنگل های هیرکانی، در زیر درختان سایه دار و مرطوب به ویژه در گودی‌های جنگل بیشتر می‌روید.
این گیاه گونههای پهن برگ هم دارد اما گونه‌ای که در جنگل می‌روید و اهالی آن را به اَلزی می‌شناسند نازک برگ و برگ‌های آن لطیف و آب‌دار است.
محمد اکبرزاده کارشناس گیاه‌شناسی با اشاره به اینکه گیاه سیرک زنگوله‌ای گیاهی پایا با پیاز تخم مرغی و کوچک است، اظهار کرد: برگ‌های منحصر به فردی دارد که یکی از آنها طویل‌تر از محور گل، نیزه‌ای، باریک و در انتها تیز است.
وی در مورد گل‌های الزی گفت: گل این گیاه شامل جام سفید با تقسیم‌های عریض، پهن دراز، بیضی شکل و در انتها باریک است.
این کارشناس گیاه‌شناسی خاطرنشان کرد: گل‌پوش در پایین به تدریج باریک می‌شود و گل آذین چتری شکل، غده‌دار و شامل یک تا شش گل است، دم‌گل‌ها نیز نازک و نخی هستند.
اکبرزاده گفت: میوه‌های آن به شکل کپسول، بزرگ و قرصی - کروی است.
وی با اشاره به اینکه پیاز و برگ الزی مورد استفاده است، اظهار کرد: تركيب‌ها و مواد موثر گياه الزی دارای اسانس فرار که گوگردی است و همچنین شامل کلسیم، منگنز، ویتامینC، لعاب، صمغ زیاد و انواع ویتامین‌ها می‌شود.
این گیاه‌شناس گفت: مناطق پراکنش گیاه الزی مناطق جنگلی پائین دست استان مازندران است.
اکبرزاده درباره مصارف و کاربردهای گیاه الزی نیز خاطرنشان کرد: الزی در تصلب شراین، اسهال، اتساع روده‌ای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به کار می‌رود.
وی اضافه کرد: تداوم مصرف گیاه الزی موجب ریزش موى سفید و درآمدن موى سیاه به جاى آن می‌شود که این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است.
این گیاه‌شناس گفت: مصرف این گیاه موجب کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت می شود و همچنین تسکین دهنده درد روماتیسم، سیاتیک و نقرس و پادزهر سموم حیوانى و غذایی است.
مردم مازندران در فصل بهار به مناطق مرطوب و سایه‌ای جنگل‌ها می‌روند و اقدام به چیدن این گیاه می کنند.
از الزی به عنوان سبزی در برنج، آش و همچنین به صورت سبزی خوردن یا سالاد استفاده می‌کنند.
این گیاه را برای فصول دیگر به دو روش فریز کردن و یا خشک کردن می‌توان نگهداری کرد، خشک کردن آن باید در سایه صورت پذیرد.
بر اساس این گزارش، نمونه غیرخوراکی الزی یا سیر کوهی بسیار شبیه به الزی خوراکی است اما باید توجه داشت که الزی غیرخوراکی بسیار تلخ و نسبت به الزی خوراکی برگ‌های آن پهن‌تر است و در مازندرانی به آن «الزی مر» معروف است.