به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که بیانات رهبر انقلاب در ارتباط ویدیویی با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی و محور موارد مطرح شده در آن ارتباط در بیشتر روزنامه‌ها از جمله با عناوینی همچون مطالبه گری، بدون پرخاش و با ارائه راه حل (خراسان)، پرچم آرمانخواهی و مطالبه‌گری را زمین نگذارید (کیهان)، طرد نکنید جذب کنید (ایران)، پرچم آرمانخواهی و مطالبه‌گری را زمین نگذارید (وطن امروز)، سلیقه‌های مخالف را جذب جبهه انقلاب کنید (جوان) برجسته شده است.
دیگر روزنامه‌ها نیز ضمن برجسته کردن سخنرانی رهبر انقلاب به مناسبت روز قدس، این سخنرانی را تنها برنامه روز قدس برای شهر‌های قرمز و سفید کرونایی اعلام کردند.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
اصلاحاتی که کرونا به ارمغان آورد
دکتر حسن دادخواه تهرانی عضو هیات علمی دانشگاه طی یادداشتی که در شماره امروز همدلی چاپ شده نوشت: سبک زندگی ایرانیان مانند دیگر مردمان جهان در گذر زمان دستخوش تغییر و تحول شده است. این تغییر و تحول گاهی و در مواردی آن‌چنان آرام و تدریجی صورت گرفته است که از روند و فرآیند آن کمتر کسی مطلع شده است و روح جمعی جامعه، تنها اثر و آثار آن را دیده و احساس کرده است.
این تغییر و تحولات که گاهی دستاورد‌های مثبت و گاه منفی برای ایرانیان داشته است، در گذر زمان به شکل عادی و معمولی در آمده آن‌چنان که حضور و تاثیرات آن را به سختی می‌توان احساس کرد و تشخیص داد. این تغییرات به تدریج موجب بروز رفتار‌های فردی و گروهی در مردمان شده است و در گذر زمان به یک سنّت و فرهنگ درآمده است.
چنانچه تغییرات و تحولات در رفتار و سبک زندگی ما به سنت و فرهنگ در آید، حذف و جایگزینی آن بسیار دشوار خواهد شد و چه بسا سالیان سال تاثیرات منفی آن، زندگی را با فرسایش همراه سازد. در این موارد، اصلاح آن نیازمند و در گرو توجیهات و استدلالات فراوان و چه بسا رفتن نسل و آمدن نسل جدید است.
نباید فراموش کرد که هر گونه اصلاح به‌ویژه در ساحت فرهنگ و رفتار و سنت‌های جاری جامعه چه بسا با مقاومت‌هایی از سوی لایه‌هایی از مردم روبه‌رو شود و از همین‌روست که اصلاح‌طلبی امر و گزینه‌ای دشوار و زمان‌بر و آهسته است.
به رغم آنچه گذشت، اما گسترش و شیوع ویروس مرگبار کرونا، به جهت واداشتن مردم به تغییر رفتار فردی و گروهی خویش، توانست در کوتاه‌ترین مدت، بزرگترین اصلاح را در سبک زندگانی مردم ایران به‌وجود آورد که در ادامه به مواردی از آن اشاره می‌شود؛
۱-در حوزه انجام مناسک و عبادات و اعمال مذهبی، با تعطیل شدن امکان انجام برخی مناسک و عبادات، در ضمیر بسیاری از دینداران سنتی این رویکرد حاصل شد که همه اعمال عبادی و مناسک، وسیله‌ای برای تغییر انسان و مقدمه‌ای برای دوری از گناه و کژرفتاری‌ها و ایجاد بهبودی در اندیشه و رفتار است و ارزشمندی بزرگداشت مناسک و مناسبت‌ها و اعمال عبادی در ایجاد تحول در اخلاق و کنش انسان مومن است و در غیر این صورت پوسته‌ای بیش نخواهد بود.
۲- در انجام بسیاری از مناسبت‌های شادی‌آفرین یا سوگواری‌ها، جلوگیری از تجمع افراد موجب شد تا رفتار‌های بی‌پایه و غیر ضرور و دست و پاگیر مثلا در امر ازدواج یا مجالس ترحیم متوفیات حذف شود.
۳-در حوزه مسائل اقتصادی و جلوگیری از حضور مردم در خیابان‌ها و مراکز شلوغ، میزان خرید و مصرف مواد خوراکی و دیگر اقلام غیر ضرور، با کاهش روبه‌رو شد.
۴- در حوزه مسایل سیاسی و آنچه که به رفتار مقامات کشور مرتبط است، بسیاری از دیدار‌ها و ملاقات‌ها و سخنرانی‌ها و بازدید‌ها که موجب صرف هزینه‌های پنهان و آشکار بود، حذف شد.
به سخن دیگر، مردم دریافتند که در فقدان و نبودن صحنه‌های تکراری و بی‌حاصل و دست و پاگیر، می‌توان شرایط متفاوتی را تجربه کرد و به دستاورد‌های بهتر دست یافت.
دو پادشاه در اقلیمی بگنجند
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز خود با عنوان دو پادشاه در اقلیمی بگنجند، نوشت: افغانستان را نباید به چشم یک کشور ناتوان در تصمیم‌گیری‌های سیاسی و حل مشکلات داخلی نگاه کرد. بهترین نشانه این مدعا نیز اینست که کارگزاران و فعالان سیاسی این کشور اکنون برای دومین‌بار است که در مورد شیرین‌ترین و فریبنده‌ترین متاع دنیائی که قدرت است، بسیار عاقلانه رفتار کرده‌اند. آن‌ها هم مثل ما ایرانی‌ها ضرب‌المثل معروف «هفت درویش در گلیمی بخسبند و دو پادشاه در اقلیمی نگنجند» را در ادبیات خود دارند. آن‌ها می‌توانستند از شیرینی فوق‌العاده و فریبندگی بی‌نظیر قدرت صرفنظر نکنند و به جای توافق بر سر تقسیم قدرت به جنگ بر سر قدرت روی آورند، ولی چنین نکردند و با تصمیم عاقلانه خود ثابت کردند دو پادشاه می‌توانند در اقلیمی بگنجند.
اگر اشرف غنی و عبدالله عبدالله، به لجبازی ادامه می‌دادند و به این تصمیم عاقلانه نمی‌رسیدند، افغانستان تا چهار سال دیگر علاوه بر بلای طالبان و داعش و اشغال نظامی آمریکا و سلطه‌گری‌های سیاسی ساکنان کاخ سفید و کرونا، با منازعات داخلی هم دست به گریبان بود و می‌دانیم که این بلای اخیر از تمام آن بلا‌های دیگر بدتر و خانمان‌سوزتر است. وقتی حکمرانان با هم دعوا داشته باشند، طالبان و داعش و ترامپ فرصت را برای سوء‌استفاده‌های خود مناسب می‌بینند و هرچه می‌خواهند می‌تازند، ولی استقرار یک دولت هرچند با اختلاف سلیقه، ولی بدون درگیری داخلی، می‌تواند راه را بر سوء‌استفاده ببندد یا لااقل موجب کاهش آن شود.
سود دیگر این توافق، بسته شدن راه مفاسد است. کشوری که از منازعات رنج می‌برد، سوداگران با سوء‌استفاده از تفرقه و اختلافات که منجر به ضعف نظارت می‌شود، به غارت بیت‌المال، انواع مفاسد اقتصادی، راهزنی‌های اعتقادی و تهاجم فرهنگی روی می‌آورند. منازعات معمولاً منشاء بی‌ثباتی و ضعف نظارت است و مفسدان نیز از همین ضعف‌ها برای رسیدن به اهدافشان بهره‌برداری می‌کنند. اقتدار حکمرانان با وحدت در بدنه و در لایه‌های سیاسی جامعه رابطه‌ای تنگاتنگ دارد. وقتی سوء‌استفاده‌گران، حکمرانان را درحال جدال بر سر قدرت ببینند و احساس کنند عده‌ای برای به دست گرفتن قدرت حاضر می‌شوند تمام اصول و ضوابط را زیر پا بگذارند و هیچ تخلفی را مانع رسیدن به قدرت نمی‌دانند، به این نتیجه می‌رسند که اگر به قدرت سیاسی آن‌ها کاری نداشته باشند می‌توانند به چپاولگری و تخریب فرهنگ و ضربه زدن به بنیان‌های اعتقادی مردم روی آورند بدون آنکه دچار مشکل چندانی شوند. توافق اشرف غنی و عبدالله عبدالله می‌تواند این روزنه را ببندد و جامعه افغانستان را به سوی مبارزه با انواع مفاسد به پیش ببرد.
درست است که افغانستان از جنبه‌های مختلف یک کشور پیشرفته نیست، ولی انصاف اینست که توافق اشرف غنی و عبدالله عبدالله، رشد فکری، فرهنگی و سیاسی در این کشور را به اثبات رسانده است. باید طرفین این توافق را که برای بار دوم حاضر شدند شیرینی قدرت را تقسیم کنند تحسین کرد.
مجلس یازدهم؛ به کجا چنین‌شتابان؟
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی رئیس فراکسیون مستقلین مجلس دهم طی یادداشتی با عنوان مجلس یازدهم؛ به کجا چنین‌شتابان، در روزنامه آرمان ملی نوشت: منتخبان مجلس یازدهم هنوز وارد مجلس نشده شروع به تخریب عملکرد مجلس دهم کرده‌اند، در حالی که هنوز عملکردی از خود بر جای نگذاشته‌اند. این منتخبان اگر به کارآمدی خود تاکید می‌کنند می‌توانند تحقیق و تفحص از شهرداری تهران که در مجلس دهم رای نیاورد را در اولویت بگذارند و رای بگیرند. کسانی که مجلس دهم را متهم به لابی‌گری می‌کنند اگر می‌خواهند صداقت خود را ثابت کنند اولویت خود را بر تحقیق و تفحص از شهرداری بگذارند و از همان ابتدا تحقیق و تفحص را استارت بزنند، رای بدهند، رای بگیرند و این طرح را کمتر از ۳ یا ۴ ماه به صحن بیاورند و قرائت کنند، هرچند عملکرد مجلس دهم مشخص است و قاضی هم مردم هستند.
شعار‌ها که ملاک و معیار نیست. منتخبین تازه راه یافته به مجلس یازدهم عجله نکنند، چون مردم بعدا در مورد عملکرد‌ها قضاوت می‌کنند. هرچند دعا می‌کنیم آنچه که پیش‌بینی می‌شود تحقق پیدا نکند، اما به‌نظر می‌رسد مجلس یازدهم با این آهنگی که شروع کرده به ناکجاآباد می‌رود. مجلس جای منطق و استدلال است. کجا گفتند پارلمان باید شمشیر بردارد و دولت را به خط کند و از در تقابل بر آید. حتی نه این دولت، مجلس یازدهم باید با دولت بعدی نیز از در تعامل وارد شود. هر کس کار حرفه‌ای خود را انجام دهد. مگر نمایندگان مجلس دهم کم کار انجام دادند؟ در همین مجلس دهم حقوق برخی مقامات را کم کردیم، اما صدایش را در نیاوردیم، چون نباید جامعه را مخدوش و مختلف کنیم و روان جامعه را بهم بزنیم. مهم این است که جلوی مفسده‌ها گرفته شود. بسیاری از حساب‌های بانکی دستگا‌ه‌ها و سازمان‌ها را بستیم که خلاف انجام نگیرد، اما شیپور نزدیم. مردم قاضی هستند و بعد‌ها قضاوت می‌کنند. چقدر وزرا را به فراکسیون آوردیم و لیست اشکالاتشان را گفتیم، اما روان جامعه را بهم نریختیم. از این جهت است که می‌گوییم مجلس باید عقلایی عمل کند. در مجلس دهم نیز فتح الفتوح نکردیم و برخی از کار‌ها را نه اینکه نخواستیم؛ نتوانستیم انجام دهیم و زورمان نرسید. اکنون به این دوستان که مورد حمایت هم هستند می‌گوییم شما عملکرد خود را نشان دهید، اما مشخص نیست که چرا این‌ها بدین حد عجله دارند و قرار است چه نتیجه‌ای حاصل کنند. تمام دعاوی این‌ها اکنون برای ریاست است گویی همه می‌خواهند رئیس شوند. در صورتی که هر کس می‌خواهد رئیس شود باید برنامه بدهد. منتخبین مجلس یازدهم می‌گویند که نمایندگان مجلس دهم توانایی انجام کار نداشتند، اگر این‌ها توانایی دارند خودشان انجام دهند، چرا فقط به مجلس دهم می‌تازند؟ مگر این‌ها نمی‌گفتند که اگر بیایند در اقتصاد، تورم و اشتغال تحولی به‌وجود می‌آورند، دیگر شاهد اختلاس نخواهیم بود و مشکل جوانان حل خواهد شد و خیلی داستان‌های دیگر اتفاق می‌افتد؟ پس چرا اینقدر عجله می‌کنند؟ نمایندگان تازه مجلس برای اثبات خودشان کافی است تحقیق و تفحص از املاک نجومی، قرارداد‌های مشارکتی و فروش تراکم را استارت بزنند.