آسیبهای اجتماعی و پیشگیری از آن یکی از دغدغههای اساسی جوامع امروزی است. با صنعتی و پیشرفته شدن جوامع و نیازمندیهای انسان و به دنبال آن احساس ناکامی و محرومیت از خواستههایی که چه به صورت حقیقی و چه به صورت کاذب برای انسانها ایجاد شد؛ اعتیاد، فساد، دزدی، انحرافات جنسی و سایر آسیبهای اجتماعی گسترش یافت.
بسیاری از این آسیبهای اجتماعی در دورههای مختلف وجود داشته اما در هر زمان موردهای خاصی پررنگتر بودهاند و برخی نیز متعلق به یک دوره خاص است. در همین راستا کارشناسان استان یزد در گفتگو با فارس به بیان برخی از آسیبهای اجتماعی مطرح در این منطقه پرداختند.
معصومه دشت آبادی در گفتگو با خبرنگار فارس و در رابطه با آسیبهای شایع در استان یزد، اظهار کرد: اعتیاد، طلاق و مسائل حاشیهنشینی از جمله مهمترین آسیبهای اجتماعی این استان محسوب میشود که در دو مورد اول رد پای فضای مجازی بسیار پررنگ دیده میشود.
پژوهشگر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی استان یزد با بیان اینکه اعتیاد مادر سایر جرمها و آسیبهای اجتماعی هم میتواند باشد، افزود: دسترسی آسان و بدون نظارت به فضای مجازی، عدم نظارت خانوادهها بر عملکرد فرزندان در فضای مجازی، تغییر سبک زندگی از دیگر عوامل شیوع آسیبهای اجتماعی فوق است.
عدم آگاهی خانوادهها از اعتیاد فرزندان تا 5 سال
دشت آبای بر عدم نظارت در خانوادههای تکفرزند و کمفرزند اشاره کرد و گفت: اغلب خانوادهها پس از گذشت 5 سال از اعتیاد فرزند خود متوجه گرایش او به مصرف مواد مخدر شده و این به معنای عدم آگاهی والدین از سیر مصرف فرزند است.
وی تأکید کرد: در چنین شرایطی خانواده همیشه مسؤولیت اعتیاد فرزند خود را بر دوش نهادهای دیگر از جمله نیروی انتظامی میدانند. این در حالی است که با وجود 4 هزار شهید و 12 هزار جانباز مواد مخدر این معضل هنوز کنترل نشده و تلاش این نهادها پاسخگو نیست. لذا باید خانوادهها خود بخواهند که مورد آموزش قرار گیرند.
جلوگیری از موازی کاری در حوزه آموزش
این مدرس دانشگاه ادامه داد: دستگاههای متولی آموزش هر یک وظیفه خود را انجام میدهند؛ اما اگر همه نهادهای دولتی و مؤسسات مردمنهاد بتوانند با هم متحد شده و حول یک محور و برنامهریزی منسجم و کارشناسی شده به دور از موازی کاری اقدام کنند، قطعاً نتایج مطلوبتر و سرعت بیشتری خواهد داشت.
دشت آبادی در رابطه با معضل طلاق و انواع آن از جمله طلاق عاطفی، اذعان کرد: هر چند بر معضل طلاق مسائلی همچون فضای مجازی و تغییر سبک زندگی بسیار مؤثر است؛ اما با آموزشهای پیش از ازدواج میتوان از بخش عمده این طلاقها جلوگیری کرد.
وی خاطرنشان کرد: منظور از آموزشهای پیش از ازدواج صرفاً در آستانه ازدواج و چند روز قبل از آن نیست، آموزشها باید از دوران بلوغ و نوجوانی فرزندان آغاز شود تا بتواند از برخی معضلات از جمله ازدواجهای زودهنگام و یا دیرهنگام جلوگیری کند.
عدم آگاهی، مهمترین معضل امروز شهرستان ابرکوه
در ادامه صدیقه عزیزی ریشه همه معضلات و آسیبهای اجتماعی را عدم آگاهی و بیاطلاعی افراد دانست و تأکید کرد: این عدم آگاهی در نوجوانان، دانش آموزان، والدین و اقشار مختلف جامعه آسیبهایی را ایجاد میکند که در نهایت کل جامعه را درگیر میکند.
این کارشناس روانشناسی بالینی ابراز کرد: امروز اصلیترین مشکل با دانش آموزان عدم آگاهی آنان در زمینههای مختلف است که آنان را به سرعت و خیلی زود درگیر مسائلی میکند که بعضاً حتی با مفهوم آن نیز آشنا نیستند.
ضرورت شناختن جرم و مجازاتها توسط افراد جامعه
عزیزی همچنین به عدم آگاهی نسبت به جرائم و مجازاتها در بین مردم اشاره کرد و افزود: بعضی نوجوانان والدین آنان اقداماتی انجام میدهند و یا از جملهها و عباراتی در برخورد با دیگران استفاده میکنند که از ماهیت جرم بودن آن مطلع نیستند و ناخواسته دچار یک پرونده قضایی میشوند.
وی عامل بسیاری از مشکلات را نیز فضای مجازی و دسترسی بسیار آسان افراد به خصوص کودکان و نوجوانان به آن دانست و گفت: خانواده همیشه درگیر مسائل روزانه خود بوده و تنها به ظاهر فرزندان خود اهمیت میدهند، این در حالی است که از نیازهای روحی او هیچ اطلاعی نداشته و میتوان گفت، فرزند خود را نمیشناسند.
سلب امنیت ذهنی و روحی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی
این مشاور مدرسه تصریح کرد: در فضای مجازی فرزندان هیچگونه امنیت ذهنی و روحی نداشته و نیاز است که از مقطع ابتدایی بسیاری از آموزشها به آنان داده شود خطراتی را که پیش رویشان قرار دارد بشناسند.
عزیزی با تأکید بر اینکه مردم نیز تشنه آموزش هستند، ادامه داد: آموزشها باید در شهرستان بومیسازی شده و به صورت کاملاً هماهنگ، منسجم و یکپارچه و بر اساس فرهنگ هر منطقه، اجرایی شود تا نتایج مثبت و بازخوردهای موردنظر را داشته باشد.
وی در خاتمه اذعان کرد: گاهی باید برخی از واقعیتهای جامعه را بیان کرد تا مردم نسبت به خطراتی که در کمین خود، فرزندان و جامعهای که در آن زندگی میکنند قرار دارد، آگاه شوند و برای مقابله با آن تا زمانی که فرصت هست، اقدام کنند.