«علی اکبر قیومی» در چهل و هشتمین نشست کانون تفکر آب که با محوریت «سند آمایش استان و بیانیه کانون در مورد پیامدهای تغییر اقلیم و بارش‌های حدی» برگزار شد، اظهار کرد: ساختار سند نامنظم و در زمینه تامین آب مورد نیاز استان که ستون سناریوهای ذکر شده در سند است، توضیحاتی در مورد تامین آب داده نشده است .
وی افزود: پس از بررسی سند آمایش در کارگروه کانون تفکر آب به این نتیجه اولیه رسیده ایم که به دلیل نپرداختن سند به مسئله آب، فعالیتهایی که با بحران آب استان سازگار تر است باید معرفی شوند.
مدیر مرکز فناوری پارک علم و فناوری استان یزد در ادامه گفت: گردشگری، بازرگانی، ترابری و صنایع ریلی، فعالیتهای آموزشی و پژوهشی (بجای تاکید بر آموزش عالی)، طب سنتی، محصولات سنتی و صنایع دستی، انرژیهای تجدید پذیر (به جای تاکید بر انرژی خورشیدی)، فناوری اطلاعات و خدمات برتر را از جمله فعالیتهای سازگار با محدودیتهای آبی و اقلیمی استان است.
«سعید عطار» رئیس دبیرخانه کانونهای تفکر، با تاکید بر اهمیت صنعت نساجی در استان یزد، این صنعت را یکی از صنایع اولویت دار استان دانست.
وی با اشاره به سابقه و اهمیت صنعت نساجی برای استان، تولید یک چهارم نساجی ایران در استان یزد با داشتن تنها یک مرحله آب بر، پیشنهاد کرد نساجی نیز جز فعالیتهای کم آب بر و پربازده یعنی صنایع مورد تاکید در سند آمایش استان معرفی شود .
«علی اصغر سمسار یزدی» در مورد فعالیت اولویت دار در بخش گردشگری نیز عنوان کرد که بایستی برای گردشگری محدودیت قائل شد و توسعه این صنعت براساس ظرفیت ها و محدودیتهای استان باشد.
به گفته وی صنعت نساجی ریشه در تاریخ استان دارد و اشتغال نیز ایجاد کرده است، بنابراین بایستی جزئی از فعالیتهای پیشنهادی کانون مطرح شود .
وی تاکید بر مدیریت مصرف آب و استفاده از روشهای نوین برای کاهش مصرف آب در صنایع مختلف را در سند آمایش الزامی دانست .
دکتر سمسار یزدی ضمن ارائه توضیحاتی در مورد تشکیل کارگروه تدوین بیانیه موقت درمورد بارندگیهای اخیر و تغییر اقلیم از اعضا خواست نظرات خود را پیرامون بیانیه چهارم کانون عنوان نمایند .
«امیر شریف یزدی» مدیر مرکز پژوهشهای خورشیدی تصریح کرد: سند آمایش استان باید خلاصه مدیریتی و پیوست داشته باشد. به گفته وی موانع و معیارهای تصمیم گیری در سند به طور دقیق مشخص نیست. وی پیشنهاد کرد که ممنوعیت و شروط توسعه فعالیتهای پیشنهادی کانون نیز مشخص شود .
«سید مجید میرررکنی» عضو هیئت علمی دانشگاه یزد عنوان کرد که تغییر اقلیم چالشی چند انضباطه است و ضروری است که از دیدگاههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و غیره نیز مورد بررسی قرار گیرد .
در ادامه دکتر امیدوار با اشاره حجم بارش در لرستان و کهگیلویه، تصریح کرد که حجم بارش در این استانها تفاوت زیادی با دو دهه قبل نداشته و سیلابهای اخیر ناشی از عوامل انسانی بوده است .
« نصرت الله امانیان» پیشنهاد کرد که ارگانهای مختلف با توجه به بیانیه کانون برنامه ریزی صحیحی در زمینه استحصال و مدیریت آب داشته باشند. در نهایت پس از بررسی و واکاوی بیانیه توسط اعضا، بیانیه چهارم کانون با عنوان پیامدهای تغییر اقلیم و پدیده های حدی تکمیل و نهایی شد .
اعلام همکاری شرکت آب منطقه ای با سازمان جهاد کشاورزی در زمینه سامانه مدیریت راهبردی کشاورزی
علیرضا سوداگری مدیرعامل شرکت پژوهش بنیان ایرانیان تصریح کرد: در دنیا از ۶۰ تا ۹۲ درصد آب در کشاورزی صرف می شود و بنابراین مدیریت مصرف آب در این حوزه حائز اهمیت است. وی راهبردهای سامانه مدیریت راهبردی کشاورزی را بر پایه هم بست امنیت غذا و انرژی، مدیریت یکپارچه آب، هواشناسی کشاورزی، استفاده پایدار از منابع آب و کشاورزی و‌گزارش بانک جهانی در مورد بهره وری آب در کشاورزی عنوان کرد .
وی همبستگی امنیت آب، غذا و انرژی، راهبری و حکمرانی همگام و هم آهنگ آب و زمین، برهمکنش آب و زمین و‌مدیریت همگام آب درمزرعه و آبخیز را از رویکردهای سامانه مدیریت راهبردی کشاورزی اعلام کرد .
وی پشتیبانی، بهینه سازی و تطبیق راهکارها و قناوریهای مرتبط محلی، واکاوی روشها و تجربیات، شناسایی آسیب پذیری و تطبیق روشهای جدید با تمرکز بر موانع اقتصادی، مالی و سازمانی، ایجاد چارچوب برای برپایی سامانه کشت و تولید سازگار با ساختار اجتماعی، اقتصادی و زیست بوم با در نظر گرفتن تاب آوری، تنوع بخشی تولید و آمادگی برای تغییر اقلیم، ایجاد، پشتیبانی و دسترسی به خدمات زیست بوم و پایدارسازی و تقویت حکمرانی بهره برداری از منابع تولید را از کارکردهای سامانه مذکور برشمرد .
به گفته وی تکنولوژی مورد استفاده در این سامانه SCADA است که جهت گردآوری داده و پایش مورد استفاده قرار میگیرد. وی افزود: در این سامانه از فناوری اطلاعات جهت گردآوری داده با کمیت بالا، تراکم زیاد و کیفیت بالا نیز استفاده میشود که سبب تصمیم گیری براساس داده های معتبر خواهد شد .
مهندس سوداگری مدیریت آب بر پایه مشارکت اجتماعی- اقتصادی، مفهوم کشاورزی واکنشی، گروه هدف اصلی- کشاورزی خرد، پایش هیدرولوژیکی مشارکتی، مدیریت آب بر پایه روش مناسب، سازگاری با تغییر اقلیم و تناسب کشت را با اهمیت خواند .
وی با اشاره به اینکه ۸۳ درصد امنیت غذایی را کشاورزی خرد فراهم میسازد، هدف اصلی این برنامه را کشاورزان خرد معرفی کرد. به گفته وی در ابتدا کشاورزان با مفاهیم مختلف در قالب تشکلهای ایجاد شده آشنا میشوند و سپس بر اساس تقاضا و مشارکت کشاورزان سامانه نوین آبیاری ایجاد میشود، چاههای غیر مجاز بسته و کنترل آب به وسیله کارتهای هوشمند انجام میشود .
وی تصریح کرد: در برنامه های شرکت مذکور جابجایی تاریخ کشت و تناسب کشت برای تطبیق با تغییرات اقلیمی، ساماندهی مزارع و ایجاد سامانه اشتراک آبیاری، ایجاد ارزش افزوده شامل پردازش و بسته بندی محصولات، واردکردن ماشین آلات جدید به مزارع جهت کشاورزی حفاظتی، افزایش میزان ماده آلی خاک برای طولانی شدن دوره آبیاری، جمع آوری اطلاعات بر اساس اقلیم، آب، خاک، گیاه و سرزمین به تعداد زیاد و کیفیت بالا، استقرار ایستگاه هواشناسی در حوزه آبریز، استفاده از دستگاه اسکن خاک و نمونه برداری از خاک و بررسی ویژگیهای خاک از نظر شوری، رطوبت، ماده آلی و غیره، کاشت محصولات براساس پیش بینی هواشناسی مبنی بر ترسالی یا خشکسالی، انتقال محصولات کشاورزی به بازار، سنجش از راه دور در دشتها جهت مدیریت حوضه آبریز و اندازه گیری بهره وری آب در هرسال وجود دارد .
وی افزود: از دو نوع کنتور شامل کنتور معمولی جهت ترسیم مصارف آب و سیستم کارت هوشمند آب در قالب سامانه نوین شبکه آب استفاده میشود که در روش سیستم کارت هوشمند آب میزان حقابه استفاده نشده در داخل کارت محفوظ مانده و بازار فروش و انتقال آب نیز به وجود آمده است .
وی افزود: هزینه های سامانه نوین آبیاری به نسبت ۸۵ به ۱۵ بین دولت و کشاورز تقسیم میشود. وی در پاسخ به مهندس شریف یزدی در مورد میزان هزینه کشاورز، گفت: میزان هزینه بستگی به وسعت دشت دارد و حداقل هزینه کنتور و کارت هوشمند توسط کشاورز پرداخت میشود .
دکتر محمد مهدی جوادیان زاده مدیر عامل شرکت آب منطقه ای یزد، با استقبال از انجام چنین طرحی در یزد، عنوان کرد که شرکت آب منطقه ای آماده همکاری با سازمان جهاد کشاورزی برای انجام چنین طرحی است. به گفته وی انجام طرحهایی که با مشارکت کشاورز انجام گیرد، پایدار است .
مهندس جواد منصوری کارشناس شرکت آب منطقه ای یزد توجه به مباحث قانونی به اشتراک گذاشتن و فروختن آب را الزامی دانست .
راحله سادات حسینی کارشناس دبیرخانه کانونهای تفکر با اشاره به اینکه مبنای انجام چنین طرحهایی بر اساس مشارکت کشاورزان است، پیشنهاد کرد که با توجه به وجود سرمایه اجتماعی بالا در بین بهره برداران قنات، طرح مذکور در دشتهایی که بهره برداری از قنوات صورت می گیرد انجام شود تا نتایج بهتری حاصل شود .
در این نشست دکتر علی اکبر جعفری عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، مهندس فرید گلکار مدیر مرکز ملی باروری ابرها، مهندس سید علی اصغر مصطفوی معاون آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی، مهندس سعید سلیمی صبور کارشناس بازنشسته شرکت آب منطقه‌ای یزد، سید محمد جواد میرخلیلی مدیر پژوهش صدا و سیما، مهندس مصطفی وطنخواه رئیس گروه احیا و تعادل بخشی شرکت آب منطقه‌ای، سید محمد علی شبانی رئیس اداره آموزش و پژوهش شهرداری یزد، بهنام صفایی نماینده استانداری و لیلی بنیاد دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه یزد نیز حضور داشتند .