کد خبر: ۴۳۸۳۰
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۳ 06 June 2015

استان قزوین یکی از ۳۱ استان ایران است و در بخش شمال غربی این کشور واقع شده‌است. این استان با دارا بودن تنها ۱ درصد از مساحت کشور قریب به ۵ درصد در اقتصاد و تولیدات ایران نقش دارد

جمعیت استان قزوین طبق آمار سال ۱۳۸۵ برابر ۱٫۱ میلیون نفر است که از این تعداد ۳۵۰٬۰۰۰ نفر ساکن شهر قزوین هستند.و مابقي اين جمعيت را روستائيان كه عمده فعاليت آنها كشاورزي و دامداري است تشكيل مي دهند.

استان قزوين يكى از مراكز مهم كشاورزى ايران است. دشت قزوين يكى از مناطق با اهميت كشاورزى استان و كشور محسوب مى‏گردد كه كشت و زرع در آن مكانيزه شده و با شبكه آبيارى طالقان رود، آبيارى مى‏شود. از لحاظ توليد محصولات دائمى استان قزوين در كل كشور در مرتبه نهم و از لحاظ سطح زير كشت اين محصولات نيز در رتبه نهم قرار دارد.

كشاورزي؛ آب شرب، صنعت؛ اولويت كدام است؟

مهم‌ترین بخش این استان، دشت قزوین با مساحت حدود 500 هزار هكتار است كه دارای 320 هكتار زمین‌های درجه یك و دو قابل آبیاری است اما از این میان تنها 160 هزار هكتار آنها توسط آب‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی به خصوص آب استحصالی از سد طالقان آبیاری می‌گردد. با این شرایط ملاحظه می‌شود كه كمبود آب در منطقه چشمگیر است، به خصوص وقتی كه نیاز رو به افزایش آب شرب و صنعت هم به این كمبود اضافه می‌گردد.

واژه كم آبي اما در دشتي كه شايد سابقه كشاورزي در آن به بالاي 700 سال برسد قدري ناهماهنگ است چرا كه اين استان از ديرباز كشاورزي را در تاريخ خود جاي داده و همواره جزو استان هايي بوده كه بهترين وبيشترين محصولات كشاورزي را داشته است.

اما چند سالي است كه با كاهش بارش ها و كم بود منابع زير زميني كشاورزي اين استان با مشكل مواجه شده است و كشاورزاني كه ساليان درازي از عمرخود را صرف كشاورزي كرده اند امروز با مشكلات فراواني در اين حوزه مواجه شده اند، بخش زيادي از زمين هاي كشاورزي از بين رفته و عده زيادي بيكار شده اند از طرفي استان قزوين محلي براي توليد نياز استان و بسياري از استان ها همجوار است كه با وجد اين مشكلات در حوزه آب كشاورزي دير يا زود اين استان جايگاه توليد كنندگي خود را از دست خواهد داد.

اتخاذ برخی سیاست‌های نادرست و عدم اهتمام جدی‌تر برای تخصیص اعتبار برای پوشش طرح‌های سیستمی قطره‌ای، سهل‌انگاری و کوتاهی برخی کشاورزان در پذیرش توصیه‌های دلسوزانه در مصرف آب بخش کشاورزی برای تأمین درست منابع و حفرکنندگان به عنوان اصل‌ترین گروه در کاهش شدید آب کشاورزی دشت قزوین دست در دست یکدیگر به افت قابل توجه آ‌ب‌های زیرزمینی به عنوان تهدید دامن زده‌اند.

كمبود آب لطمه اي بزرگ به كشاورزي در حال رشد قزوين

بر این اساس کاهش و کمبود آب، لطمه‌ای سنگین به بدنه کشاورزی در حال رشد و شکوفایی قزوین به عنوان توانمندترین بخش کشاورزی کشور است و جبران این سهل‌انگاری و کوتاهی در مصرف بهینه آب اکنون قدری به تنگ آمده است.

جليلوند يكي از افرادي است كه ساليان طولاني را به كشاروزي گذرانده است وي كه تا كنون زمين هاي خودر ا مهد گسترش الطاف الهي مي دانست گفت: تا به امسال زمين هاي ما بركت كشت مي كردند ولي امسال در ابتداي سال با وجود مشكلات كم آبي زمين ها رو به خشكي رفته است.

وي كه امسال نزديك به 10 هكتار زمين زير كشت گندم و جو دارد مي گويد: بيش از نيمي از زمين هاي من به دليل كم آبي خشك شده واقعا صحنه درد ناكي است وقتي مي بينيم همه زحمات ما در مقابل چشمانمان مي سوزد و از بين مي رود و كاري از دست ما ساخته نيست.

اين كشاورز با اشاره به اين كه عده زيادي از جوانان بيكار شده اند گفت:‌ شغل ما از ابتدا كشاورزي بوده بسياري از جوانان ما كار ديگري بلد نيستند و ناچار به شهر ها مي روند تا شغلي پيدا كنند؛ كشاورزي بركت سفره هاي ما بود.

10 هزار هكتار از اراضي استان به تجهيزات آبياري نوين مجهز اند

مدير جهاد كشاورزي استان قزوين چندي پيش در اين خصوص توسعه باغات در اراضی شیبدار و استفاده از روش‌های آبیاری تحت فشار را راهکار مناسبی برای صرفه‌جویی در مصرف آب عنوان کرد و افزود: در حال حاضر بیش از ۱۰ هزار هکتار از اراضی استان به روش نوین آبیاری می‌شود و امسال هم بیش از پنج هزار هکتار از اراضی با این روش آبیاری خواهد شد تا در مصرف آب به نحو قابل توجهی صرفه‌جویی شود..

بي آبي در قزوين ادامه خواهد داشت

32 درصد كاهش بارندگي در شهر قزوين كشاورزي را نابود كرده

اما ماجرا در همين جا ختم نمي شود چرا كه بي آبي قزوين همچنان ادامه خواهد داشت و طبق پيش بيني ها هر سال بر شدت اين حادثه دردناك افزوده خواهد شد.

غفور فلاح رئيس اداره پيش بيني هواشناسي استان قزوين در اين خصوص اظهار داشت:‌ به نسبت سال گذشته بيش از 14 درصد كاهش بارندگي در سال جاري را شاهد بوديم كه اين زنگ خطري بزرگ براي مسئولين در عرصه كشاورزي و مديريت آب است.

وي افزود: شهر قزوين به نسبت دوره زماني گذشته بيش از 32 درصد كاهش بارندگي را تجربه كرد و اين تجربه تلخ كشاورزي استان را به چالش كشسيده است.

وي رازميان و شهر قزوين را خشك ترين مناطق قزوين طي سال جاري دانست و بيان كرد:‌سال گذشته اين مناطق كم ترين ميزان بارش را تجربه كردند.

افت آب سد طالقان نمكي بر زخم كم آبي قزوين

بر طبق آمار ها میزان آب سد طالقان از ۳۷۲ میلیون و ۵۰۰ هزار متر مکعب به ۲۶۰ میلیون و ۲۰۰ هزار متر مکعب کاهش یافته به طوری که ورودی آب سد هم از ۱۸ متر در ثانیه به ۱۳ متر در ثانیه رسیده و افت کرده است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفای کشور نيز در آخرين سفر خود به استان قزوين گفت:‌ منابع آب‌های زیرزمینی بیش از 50 درصد از نیاز کشور را تأمین می‌کند و در استان قزوین با برداشت 8/1 میلیارد مترمکعب در سال اهمیت حفاظت از منابع زیرزمینی را دو چندان کرده است.

سالانه 11 ميليارد متر مكعب برداشت آب اضافه از چاه هاي كشور

وی با اشاره به برنامه‌های وزارت نیرو برای استفاده بهینه از منابع آبی، متذکر شد: هم‌اکنون سالانه 11 میلیارد مترمکعب برداشت اضافه آب از 200 هزار حلقه چاه آب غیرمجاز در کشور صورت می‌گیرد و راندمان آبیاری در بخش کشاورزی 35 تا 40 درصد است که باید با پیش‌بینی برنامه‌های لازم این مسایل ساماندهی شود .

وقتي كشاورزي از نظر مالي تامين كننده نباشد تغيير كاربري خواهيم داد

حسين عظيمي نيز يكي ديگر از كشاورزاني است كه با مشكل كم آبي دشت قزوين خسارات زيادي به زمين هاي كشاورزي او وارد شده است وي مي گويد:‌اين زمين ها از گذشتگان ما به ما ارث رسيده است و تنها راه در آمد ما كشاورزي است سال گذشته هم مشكل كم آبي وجود داشت ولي تا اين اندازه جدي نبود امسال بيش از نيمي از زمين هاي ما به دليل كم آبي از بين رفت و اگر اوضاع بر همين منوال باشد كشاورزي را رها خواهيم كرد.

وي گفت:‌ يك كشاورز تمام سال را براي به ثمر رسيدن محصول كار مي كند اگر قرار باشد در پايان نه تنها سودي نكنيم بلكه براي تامين هزينه هاي برداشت محصول دچار مشكل شويم به دنبال تغيير كاربري زمين هايمان خواهيم بود.


شروع كاهش آب هاي زير زميني قزوين از 50 سال گذشته

با توجه به رشد برداشت‌ها از منابع آب زیرزمینی دشت قزوین طی حدود 50 سال گذشته سطح آب زیر زمینی در دشت به طور مستمر در حال کاهش بوده که این کاهش از سال 75 تا سال 85 روند سریع‌تری را داشته است.


گسترش فعالیت‌های حفاظتی و تعادل بخشی مانند انتقال آب سطحی از سد طالقان به شبکه آبیاری دشت قزوین و تغذیه آن در سطح 85 هزار هکتار از دشت قزوین و انجام تغذیه مصنوعی؛ انسداد چاه‌های غیرمجاز؛ تقلیل منصوبات چاه‌های دارای اضافه برداشت و جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز را از اقدامات انجام شده در این خصوص ذکر کرد.


80 هزار هكتار اراضي كشاورزي زير پوشش شبكه آبياري دشت قزوين

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در این همایش بیان کرد : حدود 80 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان قزوین به صورت ناخالص زیرپوشش شبکه آبیاری دشت قزوین قرار دارد.
وی دشت قزوین را از مدرن‌ترین شبکه آبیاری کشور ذکر کرد و افزود: عواملی همچون افزایش جمعیت، اقلیم آب و هوایی، افزایش سطح زیرکشت با گذشت زمان نیاز به آب بیشتری پیدا می‌کند که در صورت عدم تأمین آن و استفاده نادرست با مشکل بحران آب مواجه می‌شویم.

مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین خاطرنشان کرد: با تعامل و مشارکت بیشتر کشاورزان در نگهداری، لایروبی کانال‌های زیرپوشش (کانال درجه سه و چهار) و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز و تخریب تأسیسات می‌توان در راستای افزایش بهره‌وری آب و استفاده بهینه از آن گام‌های اساسی‌تری برداشت.

كشاورزي كه به‌وسيله آن مواد غذائي جامعه تهيه شود به جهت اهميتي كه دارد, يكي از پسنديده‌ترين كارهاست و شغل پيامبران الهي مي‌باشد. و به همين سبب در تمام اديان الهي يك شغل مقدس شناخته شده‌است و آبادكردن زمين كه خواسته خداوند متعال است در اسلام مورد امر قرار گرفته است,

اقتصاد اسلامي، اقتصاد مقاومتي؛ نقش كشاورزي

اقتصاد اسلامي توجه زيادي به كشت و زرع و كشاورزي دارد و مبناي قراردادهاي كشاورزي آن هم بر اين اساس است كه موضوع كشاورزي توسعه بيشتري پيدا كند. به همين جهت جامعه را به بهره‌برداري از منابع طبيعي و معادن و آبادي زمين‌هاي باير و وا افتاده فراخوانده و پيشوايان دين با عمل خود مردم را به آن هدايت و تشويق مي‌نمودند.

در شرايط كنوني كه جمهوري اسلامي ايران تنگناهاي اقتصادي فراواني را تجربه مي كند و مردم مشكلات اقتصادي را در زندگي روزمره خود احساس مي كنند كشاورزي شايد يكي از مهم ترين بخش هايي است كه مي تواند اقتصاد كشور را به سمت اقتصاد پويا هدايت كند چرا كه توليد، رفع نياز مردم و از سوي ديگر ايجاد يك زنجيره شغلي با در آمد متوسط تنها بخشي از ثمره اقتصاد كشاورزي در كشور است

مسئولين درد تشنگي را حس كنند/ زمين هاي قزوين از تشنگي مي سوزند

لذا مسئولين با توجه نياز امروز جامعه به اين سمت و گرايش به توليد و كشاورزي كه در دين مبين اسلام نيز به آن اشاره شده است بايد تدابيري در اين خصوص بيانديشند البته فعاليت هايي در اين خصوص انجام شده كه طرح ملی دانش آموزی نجات آب (داناب) و فرهنگ سازي در حوزه صرفه جويي آب در سال هاي گذشته توانسته تاثير گذار باشد اما هنوز نياز به تلاش جدي در اين زمينه است.

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار